حدیث (1) پيامبر صلى الله عليه و آله :
اَلضَّيفُ يَنزِلُ بِرِزقِهِ و َيَرتَحِلُ بِذُنوبِ اَهلِ البَيتِ؛
ميهمان، روزى خود را مى آورد و گناهان اهل خانه را مى برد.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 72، ص 461، ح 14 - جامع الاخبار(شعیری) ص 136
حدیث (2) پيامبر صلى الله عليه و آله :
كَفى بِالمَرءِ إثماً اَن يَستَقِلَّ ما يُقَرِّبُ اِلى اِخوانِهِ وَ كَفى بِالقَومِ اِثماً اَن يَستَقِلّوا ما يَقرُبُ بِهِ اِلَيهِم اَخُوهُم؛
انسان را همين گناه بس، كه آنچه را كه تقديم برادران ميهمان خود مى كند كم شمارد و ميهمان را همين گناه بس، كه آنچه را كه ميزبانشان براى آنها فراهم مى كند كم شمارد.
محاسن ج 2، ص 414، ح 165
حدیث (3) امام صادق علیه السلام :
اِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ و َالبِرَّ لَيُهَوِّنانِ الحِسابَ و َيَعصِمانِ مِنَ الذُّنوبِ؛
صله رحم و نيكى، حساب (قيامت) را آسان و از گناهان جلوگيرى مى كند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 157، ح 31
حدیث (4) پيامبر صلى الله عليه و آله :
اَلذَّنبُ شومٌ عَلى غَيرِ فاعِلِهِ اِن عَيَّرَهُ ابتُلِىَ بِهِ وَ اِن اَغتابَهُ أَثِمَ وَ اِن رَضىَ بِهِ شارَكَهُ؛
گناه براى غير گناهكار نيز شوم است، اگر گنهكار را سرزنش كند به آن مبتلا مى شود، اگر از او غيبت كند گنهكار شود و اگر به گناه او راضى باشد، شريك وى است.
نهج الفصاحه ص 493 ، ح 1623
حدیث (5) امام سجاد علیه السلام :
وَ الذُّنُوبُ الّتى تُنزِلُ النِّقَمَ عِصيانُ العارِفِ بِالبَغىِ وَ التَطاوُلُ عَلَى النّاسِ وَ الاِستِهزاءُ بِهِم وَ السُّخريَّةُ مِنهُم ؛
گناهانى كه باعث نزول عذاب مىشوند، عبارتاند از: ستم كردن شخص از روى آگاهى، تجاوز به حقوق مردم، و دست انداختن و مسخره كردن آنان.
وسایل الشیعه ج 16 ، ص 281 ، ح 21556
حدیث (6) امام صادق علیه السلام :
لَسْتُ أُحِبُّ أَنْ أَرَى الشَّابَّ مِنْكُمْ إِلَّا غَادِياً فِي حَالَيْنِ: إِمَّا عَالِماً أَوْ مُتَعَلِّماً، فَإِنْ لَمْ يَفْعَلْ فَرَّطَ، فَإِنْ فَرَّطَ ضَيَّعَ، وَ إِنْ ضَيَّعَ أَثِمَ، وَ إِنْ أَثِمَ سَكَنَ النَّارَ، وَ الَّذِي بَعَثَ مُحَمَّداً (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) بِالْحَقِّ.
دوست ندارم جوانانِ شما را جز در دو حالت ببينم : دانشمند يا دانش اندوز . اگر جوانى چنين نكند ، كوتاهى كرده و اگر كوتاهى كرد ، تباه ساخته و اگر تباه ساخت ، گناه كرده است و اگر گناه كند ، سوگند به آن كس كه محمّد صلى الله عليه و آله را به حق برانگيخت ، دوزخ نشين خواهد شد .
امالى (طوسى) ص 303، ح 604
حدیث (7) پيامبر صلى الله عليه و آله :
مَوْتُ الْإِنْسَانِ بِالذُّنُوبِ أَكْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالْأَجَلِ وَ حَيَاتُهُ بِالْبِرِّ أَكْثَرُ مِنْ حَيَاتِهِ بِالْعُمُر
مرگ انسانها در نتيجه گناهان، بيشتر از مرگ آنها در نتيجه فرا رسيدنِ اَجَل است و زنده ماندن انسانها در نتيجه نيكى هايشان، بيشتر از زندگى كردنشان به خاطر باقى بودنِ عمر است.
مكارم الاخلاق ص 362
حدیث (8) امام صادق علیه السلام :
الذُّنُوبُ الَّتِي تُغَيِّرُ النِّعَمَ الْبَغْيُ وَ الذُّنُوبُ الَّتِي تُورِثُ النَّدَمَ الْقَتْلُ وَ الَّتِي تُنْزِلُ النِّقَمَ الظُّلْمُ وَ الَّتِي تَهْتِكُ السُّتُورَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الَّتِي تَحْبِسُ الرِّزْقَ الزِّنَا وَ الَّتِي تُعَجِّلُ الْفَنَاءَ قَطِيعَةُ الرَّحِمِ وَ الَّتِي تَرُدُّ الدُّعَاءَ وَ تُظْلِمُ الْهَوَاءَ عُقُوقُ الْوَالِدَيْن
گناهی كه نعمت ها را تغيير مى دهد، تجاوز به حقوق ديگران است. گناهى كه پشيمانى مى آورد، قتل است. گناهى كه گرفتارى ايجاد مى كند، ظلم است. گناهى كه آبرو مى بَرد، شرابخوارى است. گناهى كه جلوى روزى را مى گيرد، زناست. گناهى كه مرگ را شتاب مى بخشد، قطع رابطه با خويشان است. گناهى كه مانع استجابت دعا مى شود و زندگى را تيره و تار مى كند، نافرمانى از پدر مادر است.
علل الشرايع ج 2، ص 584 ، ح 27
حدیث (9) امام باقر علیه السلام:
إِنَّ الْحُسَيْنَ صَاحِبَ كَرْبَلَاءَ قُتِلَ مَظْلُوماً مَكْرُوباً عَطْشَاناً لَهْفَاناً فَآلَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى نَفْسِهِ أَنْ لَا يَأْتِيَهُ لَهْفَانٌ وَ لَا مَكْرُوبٌ وَ لَا مُذْنِبٌ وَ لَا مَغْمُومٌ وَ لَا عَطْشَانٌ وَ لَا مَنْ بِهِ عَاهَةٌ ثُمَّ دَعَا عِنْدَهُ وَ تَقَرَّبَ بِالْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ علیه السلام إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا نَفَّسَ اللَّهُ كُرْبَتَهُ وَ أَعْطَاهُ مَسْأَلَتَهُ وَ غَفَرَ ذَنْبَهُ وَ مَدَّ فِي عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فِي رِزْقِهِ فَاعْتَبِرُوا يا أُولِي الْأَبْصار
حسين، بزرگ مرد كربلا، مظلوم و رنجيده خاطر و لب تشنه و مصيب زده به شهادت رسيد. پس خداوند، به ذات خود، قسم ياد كرد كه هيچ مصيب تزده و رنجيده خاطر و گنهكار و اندوهناك و تشنه اى و هيچ بَلا ديده اى به خدا روى نمى آورد و نزد قبر حسين علیه السلام دعا نمى كند و آن حضرت را به درگاه خدا شفيع نمى سازد، مگر اينكه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده مى كند و گناهش را مى بخشد و عمرش را طولانى و روزى اش را گسترده مى سازد. پس اى اهل بينش، درس بگيريد!
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 98 ، ص 46، ح 5
حدیث (10) امام على علیه السلام:
لَا تَكُنْ مِمَّنْ يَرْجُو الْآخِرَةَ بِغَيْرِ الْعَمَلِ إِلَى أَنْ قَالَ يَنْهَى وَ لَا يَنْتَهِي وَ يَأْمُرُ بِمَا لَا يَأْتِي الْحَدِيثَ.
از كسانى مباش كه بى عمل، به آخرت اميد دارند از گناه باز مى دارند، اما خود باز نمى ايستند، به كارهايى فرمان مى دهند كه خود انجام نمى دهند.
وسایل الشیعه ج 16 ، ص 151 ، ح 21214
حدیث (11) قال الباقر علیه السلام :
أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى شُعَيْبٍ النَّبِيِّ (صلی الله علیه) أَنِّي مُعَذِّبٌ مِنْ قَوْمِكَ مِائَةَ أَلْفٍ أَرْبَعِينَ أَلْفاً مِنْ شِرَارِهِمْ وَ سِتِّينَ أَلْفاً مِنْ خِيَارِهِمْ فَقَالَ (علیه السلام) يَا رَبِّ هَؤُلَاءِ الْأَشْرَارُ فَمَا بَالُ الْأَخْيَارِ فَأَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَيْهِ دَاهَنُوا أَهْلَ الْمَعَاصِي وَ لَمْ يَغْضَبُوا لِغَضَبِي.
خداى تعالى به شعيب پيامبر وحى فرمود كه: من صد هزار نفر از قوم تو را عذاب خواهم كرد: چهل هزار نفر بدكار را، شصت هزار نفر از نيكانشان را. شعيب عرض كرد: پروردگارا! بدكاران سزاوارند اما نيكان چرا؟ خداى عز و جل به او وحى فرمود كه: آنان با گنهكاران راه آمدند و به خاطر خشم من به خشم نيامدند.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 5 ، ص 56 ، ح1 - مشکاة الانوار ص 51
حدیث (12) امام على علیه السلام:
اِذا ظَهَرَتِ الجِناياتُ ارتَفَعَتِ البَرَكاتُ؛
هرگاه گناهان آشكار شوند، بركتها از ميان مى رود.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 458 ، ح 10465
حدیث (13) پيامبر صلى الله عليه و آله :
اضمنوا لي ستّا من أنفسكم أضمن لكم الجنّة أصدقوا إذا حدّثتم و أوفوا إذا وعدتم و أدّوا إذا ائتمنتم و احفظوا فروجكم و غضّوا أبصاركم و كفّوا أيديكم.
شش چيز را براى من ضمانت كنيد تا من بهشت را براى شما ضمانت كنم، راستى در گفتار، وفاى به عهد، بر گرداندن امانت، پاكدامنى، چشم بستن از گناه و نگه داشتن دست (از غير حلال).
نهج الفصاحه ص 216 ، ح321 {شبیه این حدیث در معدن الجواهر ص 53 }
حدیث (14) امام صادق علیه السلام :
إِذا جاهَرَ الفاسِقُ بِفِسقِهِ فَلا حُرمَةَ لَهُ و َلا غيبَةَ؛
هرگاه شخص فاسق و گنهكار آشكارا گناه كند، نه حرمتى دارد و نه غيبتى.
امالی(صدوق) ص 39 ، ح 7 - بحارالأنوار(ط-بیروت) ج72، ص253، ح32
حدیث (15) امام صادق علیه السلام :
مَن لَهُ جارٌ و َيَعمَلُ بِالمَعاصى فَلَم يَنهَهُ فَهُوَ شَريكُهُ؛
هر كس همسايه اى را داشته باشد كه گناه مى كند ولى او را نهى نكند، شريك در گناه اوست.
ارشادالقلوب(دیلمی) ص183
حدیث (16) امام على عليه السلام :
اَلحَياءُ مِنَ اللّهِ يَمحو كَثيرا مِنَ الخَطايا؛
حيا از خدا بسيارى از گناهان را پاك مى كند.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 257 ، ح 5455
حدیث (17) پيامبر صلى الله عليه و آله :
يا على: خِدمَةُ العِيالِ كَفّارَةٌ لِلكَبائِرِ وَ تُطفى غَضَبَ الرَّبِّ، و َمُهُورُ الحُورِ العينِ، وَت َزيدُ فِى الحَسَناتِ وَ الدَّرَجاتِ يا عليّ لا يخدم العيال إلّا صدّيق أو شهيد أو رجل يريد اللَّه به خير الدّنيا و الآخرة
ای على: خدمت به خانواده، كفاره گناهان كبيره و خاموش كننده خشم خداوند و مهريه حورالعين و زياد كننده حسنات و درجات است.ای علی خدمت نمیکند کسی به خانواده اش مگر صدیق یا شهید یا کسی که خدا خیر دنیا و آخرت را برای او می خواهد.
جامع الاحاديث الشيعة (بروجردي) ج22، ص 306
حدیث (18) امام صادق علیه السلام:
اِنَّ اللهَ عَلِمَ اَنَّ الذَّنبَ خَیرٌ لِلمُومنِ مِنَ العُجبِ وَ لَو لا ذلک مَا ابتُلِیَ مُومِنٌ بِذَنبٍ اَبَداً
خداوند می دانست که برای شخص مومن گناه از عجب بهتر است و اگر این طور نبود، شخص مومن هیچ وقت آلوده به گناه نمی شد.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 313 ، ح 1
حدیث (19) امام على عليه السلام :
أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَهَانَ بِهِ [صَاحِبُهَا] صَاحِبُه
سخت ترین گناهان آن است که صاحبش آن را کوچک بشمرد.
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 535 ، حکمت 348
حدیث (20) امام صادق علیه السلام:
اَشَدُّ النّاس اجتهاداً مَن تَرَک الذُّنوبَ؛
کوشنده ترین مردم کسی است که گناهان را رها سازد.
من لا یحضر الفقیه ج 4 ، ص 395 ، ح 5840 - تحف العقول ص 489
حدیث (21) امام صادق علیه السلام:
مَنْ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ يَعْلَمُ مَا يَقُولُ فِيهِمَا انْصَرَفَ وَ لَيْسَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ ذَنْبٌ.
هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، درحالی که میان او و میان خدای عز و جل گناهی نیست.
کافی(ط-الاسلامیه) ج3 ، ص 266 ، ح 12
حدیث (22) پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
اَلعَبد... إِن قالَ فى أوَّلِّ وُضوئِهِ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ طَهُرَت أعضاؤُهُ كُلُّها مِنَ الذُّنوبِ؛
اگـر بنـده اى... در ابتداى وضويش، بسم اللّه الرحمن الرحيم بگويد همه اعضايش از گناهان پاك مى شود.
تفسير الامام العسكرى علیه السلام ص 521
حدیث (23) پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
مَن قَرَأ بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ كَـتَبَ اللّهُ لَهُ بِكُلِّ حَرفٍ أربَعَةَ آلافٍ حَسَنَةً و مَحا عَنهُ أربَعَةَ آلافِ سَيِّـئَةٍ و رَفَعَ لَهُ أربَعَةَ آلافِ دَرَجَةٍ؛
هر كس بسم اللّه الرحمن الرحيم را قرائت كند خداوند به ازاى هر حرفِ آن چهار هزار حسنه برايش مى نويسد و چهار هزار گناه از او پاك مى كند و چهار هزار درجه او را بالا مى برد.
بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 89، ص 258 - جامع الاخبار(شعیری) ص 42
حدیث (24) امام صادق علیه السلام :
أَغْلِقُوا أَبْوَابَ الْمَعْصِيَةِ بِالاسْتِعَاذَةِ وَ افْتَحُوا أَبْوَابَ الطَّاعَةِ بِالتَّسْمِيَة
درهاى گناهان را با استعاذه (پناه بردن به خدا) ببنديد و درهاى طاعت را با بسم اللّه گفتن بگشاييد.
الدعوات(راوندی) ص 52 ، ح 130
حدیث (25) رسول اكرم صلى الله عليه و آله :
مَن اَصبَحَ لا يَهِمُّ بِظُلمِ اَحَدٍ غَفَرَ اللّهُ مَا اجتَرَمَ؛
هر كس صبح كند و قصد ظلم كردن به كسى را نداشته باشد، خداوند جُرم و گناه او را مى بخشد.
كافى(ط-الاسلامیه) ج 2، ص 332، ح 8
حدیث (26) امام صادق علیه السلام :
يَعيشُ النّاسُ بِاِحسانِهِم اَكثَرَ مِمّا يَعيشونَ بِاَعمارِهِم وَ يَموتون بِذُنوبِهِم اَكثَرَ مِمّا يَموتونَ بِآجالِهِم؛
مردم، بيشتر از آنكه با عمر خود زندگى كنند، با احسان و نيكوكارى خود زندگى مى كنند و بيشتر از آنكه با اجل خود بميرند، بر اثر گناهان خود مى ميرند.
دعوات (راوندى) ص 291، ح 33
حدیث (27) پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم :
مَن عَيَّرَ اَخاهُ بِذَنبٍ لَم يَمُت حَتّى يَعمَلَهُ؛
هر كس برادر [دينى] خود را به گناهى سرزنش كند، نميرد، مگر آنكه مرتكب آن شود.
نهج الفصاحه ص 751 ، ح 2920
حدیث (28) امام على علیه السلام :
مِن كَفّاراتِ الذُّنوبِ العِظامِ: اِغاثَةُ المَلهوفِ وَ التَّنفيسُ عَنِ المَكروبِ؛
يارى رساندن به ستمديده فرياد خواه و شاد كردن غمناك، از كفّاره هاى گناهان بزرگ است.
نهج البلاغه (صبحی صالح) ص 472 ، ح 24
حدیث (29) امام صادق عليه السلام :
اَوحَى اللّهُ عَز َّو َجَلَّ اِلى مُوسى (علیه السلام) يا مُوسى(علیه السلام) لا تَفرَح بِكَثرَةِ المالِ وَ لا تَدَع ذِكرى عَلى كُلِّ حالٍ فَاِنَّ كَثرَةَ المالِ تُنسِى الذُّنوبَ وَ اِنَّ تَركَ ذِكرى يُقسِى القُلوبَ؛
خداى عزّوجلّ به موسى علیه السلام وحى كرد: اى موسى! به زيادى ثروت شاد مشو و در هيچ حالى مرا فراموش مكن، زيرا با زيادى ثروت گناهان فراموش مى شود و از ياد بردن من قساوت قلب مى آورد.
کافی(ط-الاسلامیه) ج 2 ، ص 497 ، ح 7
حدیث (30) امام محمدباقر علیه السلام فرمودند:
لا یَسلِمُ اَحَدٌ مِنَ الذُّنوبِ حَتّی یَخزُنَ لِسانَه؛
هیچ کس از گناهان سالم نمی ماند، مگر اینکه زبانش را نگه دارد.
تحف العقول ص 298 - بحارالانوار(ط-بیروـ) ج75، ص178
حدیث (31) امام محمد باقر علیه السلام:
لا تُنالُ وِلایَتُنا الّا بِالعَمَلِ و الوَرَع؛
کسی به ولایت ما نمی رسد مگر با عمل شایسته و خودداری از گناه.
صفات الشیعة ص 13
حدیث (32) پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم:
لَا تَنْظُرُوا إِلَى صَغِيرِ الذَّنْبِ وَ لَكِنِ انْظُرُوا إِلَى مَنِ اجْتَرَأْتُم
به کوچکی گناه نگاه نکنید بلکه به چیزی [نافرمانی خدا] که برآن جرات یافته اید بنگرید.
کنز الفؤاد ج 1 ، ص 55
حدیث (33) امام علی علیه السلام:
لا تأمَن عَلَی نَفسِکَ صَغیرَ مَعصیةٍ فَلَعَلَّکَ مُعَذِبٌ عَلَیهِ.
خودت را از (عقوبت) گناه کوچک در امان مبین، چه بسا که به خاطر همان کیفر بینی
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 197 ، در خطبه 140
حدیث (34) امام علی علیه السلام:
مَن کَثُرَه فِکرُهُ فی المَعاصی دَعَتهُ إلَیها
کسی که زیاد درباره گناهان فکر کند گناهان او را به سوی خود بکشاند.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 186 ، ح 3543
حدیث (35) امام علی علیه السلام:
ما جَفَّتِ الدُّموعُ إلّا لِقَسوَةِ القُلوبِ و ما قَسَتِ القُلوبُ إلّا لِكَثرَةِ الذُّنوبِ.
چشمها بی اشك نشد مگر به سبب سختْدلى، و قلبها سخت نشد مگر از زيادىِ گناه.
علل الشرایع ص 81 ، ح 1 - بحارالأنوار (ط-بیروت) ج 70 - ص354 ، ح 60
حدیث (36) امام صادق علیه السلام:
إنَّ العَبدَ إذا کَثُرَت ذُنُوبُهُ وَ لَم یَکُن عِندَهُ مِنَ العَمَلِ مَا یُکَفِّرُهَا ابتَلَاهُ بِالحُزنِ لِیُکَفِّرُهَا.
هر گاه گناهان بنده ای زیاد شود و عملی که آن گناهان را بپوشاند، نداشته باشد، خداوند او را به غم و اندوه مبتلا کند، تا کفاره گناهانش شود.
اصول کافی(ط-الاسلامیه) ج2 ، ص 444 ، باب تعجیل عقوبه الذنب، حدیث 2